Reklam Kurulu’nun 12.12.2024 Tarihli Toplantısında Alınan Kararların İncelenmesi

REKLAM KURULU’NUN 12.12.2024 TARİHLİ TOPLANTISINDA ALINAN KARARLARIN İNCELENMESİ

 

Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu Başkanlığı’nın (“Kurul”) 12.12.2024 tarihli ve 352 sayılı toplantısında alınan dikkat çekici kararlardan birkaçı konularına göre aşağıda incelenmiştir.

 

1. TÜKETİCİYİ YANILTARAK, TÜKETİCİNİN SATIN ALMA KARARINI DOĞRUDAN ETKİLEYEN REKLAMLAR- HAKSIZ TİCARİ UYGULAMALAR

 

• Tanıtımlarda gösterilenden farklı ürün satılmasının tüketiciyi yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/6339

Şikayet Edilen: Ahlatcı Kuyumculuk San. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: www.trendyol.com adresli internet sitesi ile "Trendyol" isimli mobil uygulamada firma tarafından satışa sunulan "Ahlatcı Altın Kız Bebek 24 Ayar 0.5 g" isimli ürüne ilişkin tanıtımlar.

Değerlendirme/Karar: Firma tarafından, www.trendyol.com internet sitesi ve "Trendyol" mobil uygulamasında satışa sunulan "Ahlatcı Altın Kız Bebek 24 Ayar 0.5 g" isimli ürünü satın alan tüketicilere, tanıtımlarda gösterilen ürün ile farklı şekilde normal gram altın gönderildiği tespit edilmiştir. Bebek hediyesi özelliği ile ürünü satın almak isteyen tüketicilerin yanıltıldığı, bebek hediyesi özelliği ile ürünü satın almak isteyen tüketicilerin anılan ürüne yönlendirilerek haksız kazanç elde edildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, ürün ve satıcı yorumlarında da muhtelif tarihli benzer şikayetlerin bulunması, bu uygulamanın firma tarafından sürekli hale getirildiğini göstermektedir. Bu durum, tanıtımların gerçeği yansıtmadığı ve ortalama tüketici nezdinde yanıltıcı ve aldatıcı nitelik arz ettiği kanaatine varılmasına yol açmıştır.

Ceza: Ahlatcı Kuyumculuk San. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

 

 

 

• Google ücretli reklamlarda da reklamın ana vaadinin açılması beklenmektedir. Bakanlık kullanıcıların detayları siteye girerek görmesini yeterli görmemektedir.

 

Dosya No: 2024/6831

Şikayet Edilen: TurkNet İletişim Hizmetleri A.Ş.
Şikayet Edilen Reklam: "Gigafiber" isimli hizmete ilişkin Google arama motorunda yer alan tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan inceleme sonucunda, TurkNet'in Google arama motorunda verdiği ücretli reklamlarda, "1000 Mbps Ev İnterneti" ifadesiyle, bu hızın tüm kullanıcılara verilebileceği izlenimi oluşturulmuştur. Ancak, belirtilen hız yalnızca yalnızca Gigafiber altyapısına ulaşılabilen belirli bölgelerde sunulabilmektedir ve bazı durumlarda hızda değişiklikler olabilmektedir. Reklamlarda, hızın altyapı, coğrafi koşullar, cihaz gibi faktörlere bağlı olarak değişebileceği hususu belirtilmemiştir. Bu durum, ortalama tüketicinin yanıltılmasına ve mağduriyetine yol açmıştır. Reklamın, tüketici algısını yanıltarak dürüst rekabet ilkelerine aykırı hareket edilmesine neden olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: TurkNet İletişim Hizmetleri A.Ş.'ye, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamların durdurulması cezası verilmiştir.

 

• Telefon araması ile kurulan abonelik sözleşmesinde açık onay konusunun Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği kapsamında incelemeye konu edilebileceği, dolayısıyla Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun bu konuyla ilgilenebileceği belirtilmiştir. Bunun dışında tüketicinin haksız bir uygulamaya maruz kalmadığı belirtilerek Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırılık bulunmamıştır.

 

Dosya No: 2024/6832

Şikayet Edilen: Krea İçerik Hizmetleri ve Prodüksiyon A.Ş.

Şikayet Edilen Ticari Uygulama: Digiturk tarafından bayi ve müşteri temsilcileri aracılığıyla telefon araması yoluyla gerçekleştirilen ticari uygulamalar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemede, tüketicinin abonelik sözleşmesinin kurulduğu ve kurulum aşamasından önce müşteri temsilcisi ile yapılan telefon görüşmesinde abonelik detayları, paket içeriği ve ücreti hakkında bilgiler verildiği, ancak açık bir onay talep edilmediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, tüketiciye abonelikle ilgili esaslı bilgiler içeren ve “Digiturk Uydu üyeliği kampanyasıdır. Digiturk, Uydu + Internet kampanyalarını sadece Digiturk Internet markası ile yapılmaktadır. Diğer Internet operatorleri ile ortak kampanyamız bulunmamaktadır.” Uyarısının da yer aldığı onay talep edilen kısa mesaj gönderildiği ve bu mesajda eksik bilgi verilmediği anlaşılmaktadır. Görüşme kayıtları incelendiğinde, abonelik sürecinin düzenli bir şekilde ilerlediği ve tüketicinin doğru bilgilendirildiği görülmüştür. Bu nedenle, haksız ticari uygulama iddiaları, Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliği uyarınca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'na iletilmek üzere değerlendirilmiştir.

Ceza: İnceleme sonucu, yapılan ticari uygulamanın Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'a aykırı olmadığına karar verilmiştir.

 

• Ürünün katalog görsellerine yer verilerek, ürünün mevcut ve gerçek durumunu gösteren görsellere yer verilmemesi tüketiciyi yanıltıcı olarak değerlendirilmiştir.

                                                

Dosya No: 2024/5631

Şikayet Edilen: Berkay GÜMÜŞOĞLU (Selection International Brokerage)

Şikayet Edilen Reklam: "Sahibinden.com" adlı ilan sitesi üzerinden yayımlanan “2017 Jeanneau 54” adlı ürün reklamları

Değerlendirme/Karar: Yapılan inceleme sonucunda, “Berkay GÜMÜŞOĞLU-Selection” kullanıcı adıyla “sahibinden.com” ilan sitesinde yayımlanan “2017 Jeanneau 54” reklamında, ürünün gerçek görselleri yerine katalog görsellerine yer verildiği tespit edilmiştir. Söz konusu görsellerin, ürünün mevcut durumunu doğru şekilde yansıtmadığı ve tüketiciyi yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir. Bu durumun, tüketicinin satın alma kararını etkileyebilecek şekilde yanıltıcı reklamlar oluşturduğuna karar verilmiştir.

Ceza: İnceleme sonucu, anılan reklamların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğuna, bu nedenle Berkay GÜMÜŞOĞLU (Selection International Brokerage) hakkında anılan reklamların durdurulması cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

• Vaat edilen sürede incelemenin yapılmaması, tüketiciye ürünün geç teslimatı, ayrıca planlanan stok sınırından az katılım olmasının kampanyaya yoğun katılım iddiası nedeniyle stokların tükendiği iddiasının da öne sürülemeyeceği belirtilmektedir. Tüketiciye reklamda vaat edilen hususların belirtilen süreden çok uzun bir süre sonra yerine getirilmesi Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı bulunmuştur.

 

Dosya No: 2024/5631

Şikayet Edilen: Dyson Turkey Elektrikli Ürünler Ticaret Limited Şirketi

Şikayet Edilen Reklam/Ticari Uygulama: “Güçlü Dyson teknolojinizi size özel fiyat avantajıyla yenileyin” temalı reklamlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, 05.08.2024 tarihli e-postada yer alan kampanyada, tüketicilere “Dyson süpürgenizi %35 fiyat avantajıyla yenileyin” şeklinde bir teklif sunulmuş ve eski, çalışır durumdaki Dyson süpürgelerinin iade edilmesi koşuluyla yeni modellerde %35 indirim uygulanacağı belirtilmiştir. Ancak, tüketici kampanyaya katıldığında, vaat edilen 7 günlük inceleme süresi 15.08.2024 tarihinde tamamlanmamış, ayrıca 20.08.2024 tarihinde sona eren kampanyadan sonra, tüketiciye ürünün Tüketiciye, vaat edilen süre sonunda, 25.09.2024 tarihinde teslim edilebildiği tespit edilmiştir. Bunun yanında, kampanyanın stokları sınırlı olarak 2000 adet belirtilmiş ancak katılımın 600 kişiyle sınırlı olduğu ve her bir ürün için ayrı stok bilgisi verilmediği tespit edilmiştir. Şirketin, yoğun katılım nedeniyle ürünlerin tükenmesi gerekçesinin, vaatlerin yerine getirilmemesi için makul bir dayanak oluşturmadığı, ayrıca reklamda belirtilen sürede ve şartlarda ürün teslimi yapılmadığı için, tüketicilerin yanıltıldığı ve ekonomik kararlarının bozulduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: İnceleme sonucu, söz konusu reklam ve ticari uygulamanın Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğuna, bu nedenle Dyson Turkey Elektrikli Ürünler Ticaret Limited Şirketi hakkında anılan reklam ve ticari uygulamaların durdurulması cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

• "150 TL" değerinde sigorta ifadesinin detayına yer verilmemesinin tüketici nezdinde "araç kasko sigortası" olarak algılandığı ancak firmaya ait kapsayıcı bir sigortanın bulunmaması nedeniyle tüketicinin makul beklentisini karşılamadığı belirtilmiştir.

 

Dosya No: 2024/6776

Şikayet Edilen: Getir Araç Dijital Ulaşım Çözümleri Ticaret A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: "Getiraraç" isimli mobil uygulama içerisinde "Tüm Paketler"  seçeneği altında yer verilen "Tüm paketlere yakıt ve 150 TL değerinde sigorta dahildir." başlıklı reklamlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, Getir Araç Dijital Ulaşım Çözümleri Ticaret A.Ş.'nin "getiraraç" mobil uygulamasında yayımlanan reklamlarda, "Tüm Paketler" seçeneği altında yer alan "Tüm paketlere yakıt ve 150 TL değerinde sigorta dahildir." ifadesinin yanıltıcı olduğu tespit edilmiştir. Reklamda, sigorta detaylarına ilişkin herhangi bir bilgilendirmeye yer verilmemiş olup söz konusu sigortanın ortalama tüketici nezdinde "araç kasko sigortası" olarak algılanması olasılığı doğmuştur. Ancak firma tarafından sunulan sigorta, kapsayıcı bir sigorta değildir ve tüketicilerin makul beklentilerini karşılamamaktadır. Diğer taraftan, firmaya ait Bakanlığa gönderilen görüş yazısında, reklama konu sigortanın bir "Mini Hasar Paketi" olduğu belirtilmiş, ancak bu bilgilendirme tüketicilerden gizlenmiştir. Tüketicinin yanıltılması ve dürüst rekabet ilkelerine aykırılık oluşturulması nedeniyle, söz konusu reklamların yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: İnceleme sonucunda, reklamlarda yer alan yanıltıcı ifadeler ve eksik bilgilendirme nedeniyle, Getir Araç Dijital Ulaşım Çözümleri Ticaret A.Ş. hakkında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000 TL idari para cezası ve anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

• Google'ın sponsorlu reklam hizmetinin, çevrim içi arama hizmetleri pazarındaki tekel konumunu kullanarak arama metin reklamlarındaki piyasa maliyetlerini tek başına ve keyfi yönetmesi, marka sahiplerinin kendi tescilli marka aramalarına metin reklamı vermek zorunda kalması ve Google'ın haksız bir şekilde yüksek gelir elde etmesi gibi iddiaların rekabet hukuku çerçevesinde değerlendirilebileceği, tüketici hukuku ve reklam mevzuatı kapsamında bir aykırılık bulunmadığı belirtilmiştir.

 

Dosya No: 2023/417

Şikayet Edilen: Google Reklamcılık ve Pazarlama Limited Şirketi

Şikayet Edilen Reklam/TU: "Google" arama motorunda yer alan ücretli (sponsorlu) reklamcılık hizmetine ilişkin ticari reklam ve uygulamalar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, Google’ın arama motoru üzerinden yayımlanan ücretli (sponsorlu) reklamcılık hizmetinin, Google Ads uygulaması kapsamında piyasa maliyetlerini tek başına ve keyfi şekilde yönetmesi ve marka sahiplerinin kendi tescilli marka aramaları için metin reklamı vermek zorunda kalmaları gibi iddiaların, rekabet hukuku çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Bunun yanında, dosya kapsamında yapılan incelemede, reklamların tüketici hukuku ve reklam mevzuatı açısından herhangi bir ihlale yol açmadığı tespit edilmiştir. Google Ads uygulamasında, arama sonucunda gösterilen metin reklamlarının organik sonuçlardan ayırt edilebilmesi için sağ üst kısımda "ücretli sponsorlu reklam" ibaresinin yer alması, mevzuata uygun bulunmuş ve tüketicileri yanıltıcı nitelikte olmadığı değerlendirilmiştir.

Ceza: Bu sebeplerle, incelemeye konu tanıtım ve ticari uygulamaların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nin ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 61. ve 62. maddelerine aykırı olmadığına karar verilmiştir.

 

• Reklamda ürünün sıvı sıçramasına, suya ve toza karşı dayanıklı olduğu belirtilmiş olmasına rağmen, bu konuda yapılan bilgilendirmede eksiklikler bulunması ve ana vaat ile istisnalar arasında uyumsuzluk bulunduğundan reklamların tüketiciyi yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/5164

Şikayet Edilen: Apple Teknoloji ve Satış Limited Şirketi

Şikayet Edilen Reklam: Firmaya ait www.apple.com/tr/ adresli internet sitesinde, "iPhone 14" isimli ürüne ilişkin, "30 dakikaya kadar maksimum 6 metre derinlik" başlıklı tanıtımlar.

Değerlendirme/Karar: Apple’a ait internet sitesinde yer alan reklamda, "iPhone 7 ve sonraki modellerin sıvı sıçramasına, suya ve toza karşı dayanıklılığı" başlığı altında, "Bu modeller IEC 60529 standardına göre IP68 derecesi almıştır. (30 dakikaya kadar maksimum 6 metre derinlik)" ifadesine yer verilmiştir. Ancak, tanıtımda ürünün suya dayanıklılığının kalıcı olmadığı ve normal kullanımda yıpranabileceği, sıvı temasına bağlı hasarların garanti kapsamında olmadığı bilgileri, ana reklam görselinden farklı bir yerde, küçük boyutta yer almaktadır. reklamda verilen "suya, sıçramalara ve toza dayanıklılık" ifadesi, tüketicilerin satın alma kararında etkili olacak önemli bir özellik olmasına karşın, bu konuda yapılan bilgilendirmede eksiklikler bulunduğu ve yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir. Bu eksik bilgilendirme, ana vaat ile istisnalar arasındaki uyumsuzluk nedeniyle yanıltıcı bir durum yaratmaktadır. Ayrıca, kullanım kılavuzunda yer alan, suya dalma veya duş alma gibi durumların garanti kapsamında olmadığını belirten uyarılar da reklamlarda yer bulmamıştır. Bu sebeple, söz konusu tanıtımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

Ceza: Apple Teknoloji ve Satış Limited Şirketi hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca, 1.200.000 TL (Birmilyonikiyüzbin Türk Lirası) idari para cezası ve anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

1. FİYAT BİLGİSİ İÇEREN REKLAMLAR İLE İNDİRİMLİ SATIŞ REKLAMLARI

 

• "İlk işleme özel 500 TL hepsipara" ibaresine yer verilmesine rağmen kampanya detaylarında her harcamadan %5 hepsipara, toplam en fazla 500 TL verildiği, ana vaatte yer verilen 500 TL'lik kazanımın toplam miktar olduğuna dair herhangi bir ibareye yer verilmemesinin tüketiciyi aldatacak nitelikte olduğu belirtilmiştir.

 

Dosya No: 2024/4413

Şikayet Edilen: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: Firmaya ait www.hepsiburada.com adresli internet sitesinde yer alan "Hepsipay ile öderken tamamlayan kartını seç, alışverişin yarım kalmasın!", "İlk işleme özel 500 TL Hepsipara!" başlıklı kampanya tanıtımları.

Değerlendirme/Karar: İnceleme sonucunda, reklamlarda "Hepsipay ile öderken tamamlayan kartını seç, alışverişin yarım kalmasın! , "İlk işleme özel 500 TL Hepsipara!" başlıklı kampanya tanıtımlarına yer verilen söz konusu kampanya detaylarında "Tamamlayan kart ile yapacağın her harcamadan %5 Hepsipara, toplam en fazla 500 TL Hepsipara kazanacaksın. Bir müşteri bu kampanyadan en fazla 500 TL Hepsipara kazanabilir." şeklinde bir koşul bulunduğu tespit edilmiştir. Ancak, ana reklam görselinde "500 TL" kazanımının toplam miktar olduğu hususu belirtilmemiştir. Bu nedenle, tüketicilere kampanya koşullarına ilişkin eksik bilgilendirme yapılmış, reklamda yer alan vaat ile kampanya koşulları arasında tutarsızlık olduğu, bu sebeple ortalama tüketicinin yanıltılmasına yol açıldığı değerlendirilmiştir.

Ceza: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

 

 

• Reklamlarda, % 11 indirimin “tüm ürünlerde” geçerli olduğu belirtilmesine rağmen anılan indirimin ürünlerin %93,4’ünde geçerli olmasının ve yalnızca belirli ürünlerin %6,6 istisna tutulmasının kampanyanın sunduğu avantajları büyük ölçüde zayıflattığı, bu durumun tüketicilerde yanıltıcı bir algı oluşturacağı değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/7060

Şikayet Edilen: Mango Tr Tekstil Tic. Ltd. Şti.

Şikayet Edilen Reklam: Aydın ili Kuşadası ilçesindeki Kuşadası Alışveriş ve Yaşam Merkezi şubesinde yer alan "10-11 Kasım 11.11 Promosyonu Tüm ürünlerde %11 İndirim" başlıklı afiş tanıtımları

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, reklamlarda belirtilen ana vaadin "Tüm Ürünlerde %11 İndirim" olduğu ancak firmanın savunmasına göre, bu indirimin çoğu ürün için (%93,4) geçerli olduğu, yalnızca belirli ürünlerin (%6,6) istisna tutulduğu tespit edilmiştir. İstisna ürünler, kampanyanın sunduğu avantajları büyük ölçüde zayıflatmakta olup, bu durumun tüketicilerde yanıltıcı bir algı oluşturacağı değerlendirilmiştir. Ayrıca, kampanya başlangıç tarihi olan 10.11.2024 öncesinde, kampanyaya dahil ürünlerin fiyat değişimlerini gösteren belgelerde, söz konusu fiyat değişimlerinin 10.10.2024 tarihinden itibaren kaydedilmediği ve yalnızca 11.11 promosyon fiyatının belirtildiği, bu durumun ise mevzuata aykırı olduğu belirtilmiştir. Mevzuat gereği, indirim öncesi fiyatın son 30 gün içerisindeki en düşük fiyatı yansıtması gerektiği, ancak bu hususun kanıtlanamadığı ve sunulmadığı ifade edilmiştir. Bu nedenle reklamın Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.

Ceza: Reklam veren Mango Tr Tekstil Tic. Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 54.987 TL idari para cezası ve söz konusu reklamların durdurulması kararı verilmiştir.

 

• "e-varan" genel indirimli satış kampanyalarında tüketicilerin makul beklentilerinin karşılanmadığı, "efsane fiyat" kampanya ve rozeti ile indirim algısı oluşturulmasına karşın yasal yükümlülüklere aykırı olarak eksik bilgilendirme yapıldığı, yine "avantajlı" rozet uygulamalarında sağlanan avantaja ilişkin eksik bilgilendirme yapıldığı ve bu aykırılıkların elektronik ticaret sektöründe iş hacminin en yüksek olduğu "kasım ayı indirimlerinde" yapılmış olması nedeni ile daha fazla tüketici mağduriyetine neden olabileceği, ayrıca 2024 yılında şirket hakkında Reklam Kurulu tarafından yapılan muhtelif incelemeler sonucunda çok sayıda idari yaptırım uygulandığı hususları da dikkate alındığında söz konusu tanıtımların ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/6725

Şikayet Edilen: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: Firmaya ait www.hepsiburada.com adresli internet sitesinde, "Efsane Kasım’da Efsane Fiyatlar", "Efsane Cuma 25-29 Kasım", "Sepette %75'e varan indirime ek %15 indirim, %50'ye varan indirimlere ek sepette %20 net indirim", "Sepette %40'a varan indirimler" gibi genel nitelikli indirim kampanyası tanıtımlarına yer verildiği tespit edilmiştir.

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, firmaya ait www.hepsiburada.com internet sitesinde yer alan "Efsane Kasım", "Efsane Cuma" gibi kampanyaların yanıltıcı nitelikte olduğu tespit edilmiştir. Reklamlarda belirtilen "indirim oranları" ve "sepette ek indirimler" gibi ifadeler, ürünlerin sayfasında indirim öncesi fiyatlar gösterilmeden yalnızca tek bir fiyat ile sunulmuş ve bu durum, tüketicilerde indirim yapıldığı izlenimi yaratmıştır. Ancak, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'ne göre, indirimli satışlarda indirim öncesi fiyatın belirtilmesi zorunludur. Ayrıca, kampanyada belirtilen yüksek indirim oranlarının (örneğin %70'e varan indirim) çoğu ürün için geçerli olmadığı, bu oranlara sahip ürünlerin sayısının oldukça düşük olduğu anlaşılmaktadır. Firma, indirimli ürünlerin dağılımına dair ispatlayıcı bilgi sunmamıştır. Bunlara ek olarak, sitedeki "Avantajlı" rozetlerinin, ürünlerin fiyatlarının son dönemdeki en düşük fiyatlarına göre avantajlı olduğu iddiası, net bir şekilde tüketicilere açıklanmamış ve bu durum tüketicilerde anlam karışıklığına yol açabilecek yanıltıcı bir etki yaratmıştır. Bu nedenle söz konusu tanıtımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: Reklam veren D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 1.800.000 TL idari para cezası ve söz konusu reklamların durdurulması kararı verilmiştir.

 

 

 

 

• Reklamda yer alan “Prime’lılara en düşük fiyat Amazon’da. Daha ucuzunu bulursan farkı cebinde” başlıklı kampanyalarda yer alan ürünlerin; farklı platformlarda daha uygun fiyata satıldığı tespit edilmiştir, bu da kampanyanın gerçeği yansıtmadığını ve tüketicileri yanıltıcı nitelikte olduğunu göstermektedir.

Dosya No: 2024/6736

Şikayet Edilen: Amazon Turkey Perakende Hizmetleri Limited Şirketi

 

Şikayet Edilen Reklam: Muhtelif televizyon kanalları, www.amazon.com.tr internet sitesi ve diğer mecralarda yayımlanan "Amazon’dan Gülümseten Kasım Fırsatları” ve “1-30 Kasım arasında Prime’lılara en düşük fiyat Amazon’da. Daha ucuzunu bulursan farkı cebinde” başlıklı kampanya tanıtımları.

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemelerde, firma tarafından yürütülen “Amazon’dan Gülümseten Kasım Fırsatları” ve “1-30 Kasım arasında Prime’lılara en düşük fiyat Amazon’da. Daha ucuzunu bulursan farkı cebinde” başlıklı kampanyaların yanıltıcı olduğu belirlenmiştir. Reklamlarda, tüketicilerin başka platformlarda daha düşük fiyata satılan ürünler için aradaki farkın iade edileceği taahhüt edilmiştir. Ancak, farklı platformlarda ürünlerin daha uygun fiyata satıldığı tespit edilmiştir, bu da kampanyanın gerçeği yansıtmadığını ve tüketicileri yanıltıcı nitelikte olduğunu göstermektedir. Firma, kampanyanın koşullarının, fiyat farkı ödenecek ürünlerin belirli şartlara bağlı olduğunu açıklamıştır. Ancak bu koşullar, reklamda belirtilmemiş ve genel tanıtımlarda eksik bilgilendirme yapılmıştır. Bu zorlayıcı koşullar ve sürekli değişen fiyatlar göz önüne alındığında, “En iyi fiyat garantisi” ifadesi yanıltıcı ve aldatıcıdır. Firma, kampanyanın koşullarının tüm tüketiciler için geçerli olduğunu ve bunun karmaşıklığının yanıltıcı etkiye yol açtığını ifade etmiş olsa da, bu durum kampanyanın tüketiciler için yanıltıcı olduğu gerçeğini değiştirmemektedir. Bu nedenlerle söz konusu reklamların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: Reklam veren Amazon Turkey Perakende Hizmetleri Limited Şirketi hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 2.210.000 TL idari para cezası ve ilgili reklamların durdurulması kararı verilmiştir.

 

 

 

• Söz konusu kampanya, kampanya koşulları ve bu koşulların tüketicilere sunuluş biçimi birlikte değerlendirildiğinde, tanıtımlarda firma tarafından ifade edilen şartlara ilişkin olarak tüketicilerin kolaylıkla erişebileceği açık bir bilgilendirmede bulunulmadığının görüldüğü ve tüketicilerin kampanya koşullarına erişiminin zorlaştırıldığı, tüketicilere fiyat farkı ödenmesi hususu ile "En iyi fiyat garantisi" adlı rozet uygulamasının birbiri ile ilişkilendirilmesinin mümkün olmadığı, Ayrıca, "yurtiçi e-ticaret Pazar yerleri satıcılı ve birebir aynı ürünlerde 10.00, 14.00, 18.00 ve 22.00 saatlerinde karşılaştırma yapılacağı" açıklamasıyla piyasa araştırması yapıldığı bilgilendirmesine yer verilmesine rağmen gün içerisinde fiyatların karşılaştırma yapılan saatlerde sürekli olarak değişebileceği, söz konusu hususun gözetilmeden ürün tanıtımlarında "En iyi fiyat garantisi" ibaresinin kullanımının tüketicilerin fiyat algısını bozucu, aldatıcı ve yanıltıcı nitelikte olduğu, Ayrıca, tüketicilere yapılacağı belirtilen fark iadesinin tüketicilerin yaptığı ödeme şeklinden farklı olarak Hepsiburada platformunda geçerli "Hepsipara" puanı şeklinde ödeneceği hususuna ilişkin olarak tanıtımlarda bu konuda bir bilgilendirmeye ve koşul ile istisnalara yönelik herhangi bir yönlendirmeye yer verilmediği tespit edilmiştir.

 

 

Dosya No: 2024/6735

Şikayet Edilen: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: Muhtelif televizyon kanalları, firmaya ait www.hepsiburada.com adresli internet sitesi ile afiş, açık hava tanıtımları gibi diğer mecralarda yer alan "En İyi Fiyat Garantisi" başlıklı tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemede, kampanya tanıtımlarında "En İyi Fiyat Garantisi" ifadesi ve rozeti kullanılarak tüketicilere belirli ürünlerde en iyi fiyatın sağlanacağı taahhüdünde bulunulduğu, ancak; Kampanyaya konu ürünlerin farklı platformlarda daha düşük fiyatlarla satıldığı, tüketicilerin kampanya koşullarına erişiminin zorlaştırıldığı, tanıtımlarda kampanya detaylarına yer verilmediği ve eksik bilgilendirme yapıldığı, fiyat karşılaştırmalarının belirli saatlerde yapıldığı ancak fiyatların gün içinde değişebileceği hususunun tüketicilere açıkça belirtilmediği, fiyat farkı ödemelerinin doğrudan iade yerine Hepsiburada platformunda geçerli "Hepsipara" puanı olarak yapıldığı ancak bu konuda tanıtımlarda açık bir bilgilendirme bulunmadığı tespit edilmiştir.

Ceza: Reklam veren D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 2.210.000 TL idari para cezası ve ilgili reklamların durdurulması kararı verilmiştir.

• Kampanyanın başlangıç tarihinin 25.06.2024, bitiş tarihinin ise 01.12.2024 olarak belirtildiği, yaz-sonbahar ve kış olmak üzere üç mevsimsel sezona tekabül edecek şekilde uzun tutulan kampanya yapılması suretiyle indirimli satışa konu ürün ve kategori ile kampanya kapsamı konusunda tüketiciler nezdinde anlam karışıklığına ve belirsizliğe yol açıldığı, uzun süreli kampanya dönemi belirlenerek ortalama tüketicinin ürün fiyatlarının değişimleri konusunda gerekli bilgileri almalarının imkansız hale getirildiği, ayrıca tüm bu belirsizlikler ve anlam karışıklığının tüketicilerde sürekli bir indirim gerçekleştirildiği algısı yarattığı değerlendirilmiştir.

 

Dosya No:  2024/6938

Şikayet Edilen: LCW Mağazacılık Hizmetleri Tic. Anonim Şirketi

Şikayet Edilen Reklam: https://www.lcw.com/ adresli internet sitesi üzerinden yayımlanan indirimli satış reklamları

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, www.lcw.com internet sitesinde yer alan çeşitli kampanyaların yanıltıcı ve belirsiz olduğuna dair tespitler yapılmıştır. İncelenen kampanyalarda, indirimli ürünler hakkında yeterli açıklama yapılmadığı ve tüketicilerin fiyat değişimleri konusunda doğru bilgi almasının engellendiği görülmüştür. Özellikle, "İndirimli Ürünler" başlığı altında yer alan kampanyalar için belirlenen uzun süreli kampanya tarihleri tüketicilerde fiyatların değişimi hakkında belirsizlik yaratmış ve sürekli bir indirim yapıldığı algısı oluşturmuştur. Ayrıca, kampanyalarda indirim öncesi fiyatların belirtilmemesi, bunun yanı sıra, "Mışıl Kids Lila Bisiklet Yaka Uzun Kollu Baskılı Kız Bebek Sweatshirt ve Eşofman Alt 2'li Takım" adlı üründe, indirim öncesi fiyatın son 30 gün içindeki en düşük fiyat olduğuna dair ispatlayıcı belge sunulamamış, bu durum da ürün fiyatı ve indirim hakkında tüketicilere yanıltıcı bilgi verilmesine neden olmuştur. Kampanyaların uzun süreli olması ve bu süre zarfındaki fiyat değişikliklerine ilişkin eksik bilgilendirme, tüketicilerde anlam karışıklığı yaratmıştır. Bu nedenlerle, söz konusu tanıtımların doğruluk ve dürüstlük ilkesine aykırı olduğu ve tüketicileri aldatıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: LCW Mağazacılık Hizmetleri Tic. Anonim Şirketi hakkında, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun'un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000 TL idari para cezası ve reklamların durdurulması kararı verilmiştir.

 

 

• İndirimli ürünlere ilişkin indirim öncesi fiyatlar, stok bilgileri ve kampanya tarihleri reklamda belirtilmemiştir. Bu eksiklikler, tüketicilerde yanıltıcı ve belirsiz bir indirim algısı oluşturmaktadır.

Dosya No: 2024/7004

Şikayet Edilen: Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş

Şikayet Edilen Reklam: Şirkete ait https://www.teknosa.com/ adresli internet sitesi üzerinden gerçekleştirilen "Kasım Coşkusu Teknosa'da Güzel" başlıklı reklam ve tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, Teknosa'nın internet sitesinde yayımlanan “Kasım Coşkusu Teknosa'da Güzel” kampanyası kapsamında "Kasım Fırsatları Seçili LG TV'lerde Sınırlı Süreli Fiyatları Kaçırmayın.. LG 55UQ75006LF 55" 139 Ekran 4K Ultra HD Smart Led TV 24.990 TL", "Apple Iphone 12 128GB Akıllı Telefon Siyah 32.999 TL" ifadeleri kullanılarak tüketiciler nezdinde indirim algısı oluşturacak şekilde tanıtım yapılmış ancak indirimli ürünlere ilişkin indirim öncesi fiyatlar, stok bilgileri ve kampanya tarihleri belirtilmemiştir. Bu eksiklikler, tüketicilerde yanıltıcı ve belirsiz bir indirim algısı oluşturmakta olup, ilgili mevzuata aykırılık teşkil etmektedir.

Ceza: Teknosa İç ve Dış Ticaret A.Ş hakkında, 6502 sayılı Kanun'un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000 TL idari para cezası ve reklamların durdurulması cezası verilmiştir.

 

• Reklamlarda satışa sunulan ürünlerin indirim öncesi fiyatlarının son 30 gün içerisindeki en düşük fiyat olduğu hususunun ispatlanamadığı, bununla birlikte tanıtımlarda indirimli olarak satışa sunulan ürünlerin bir kısmına ilişkin stok adetlerinin belirtilmeyerek tüketicilerin eksik bilgilendirildiği değerlendirilmiştir.

Dosya No: 2024/6789

Şikayet Edilen: Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: www.carrefoursa.com adresli internet sitesinde yayınlanan indirimli satış reklamları

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda; www.carrefoursa.com adresli internet sitesinin 15.11.2024 tarihli görünümünde, "Carrefoursa Fırsat Günleri" başlığı altında tüketicilere sunulan "Black Friday Elektronik Ürünler" temalı reklamlarda satışa sunulan ürünlerin indirim öncesi fiyatlarının son otuz gün içerisindeki en düşük fiyat olduğu hususunun ispatlanamadığı, Bununla birlikte, inceleme konusu tanıtımlarda indirimli olarak satışa sunulan "Samsung RB50DG601ES9 Kombi No Frost Buzdolabı" adlı ürün ile "Altus AL 81 YB 8 kg Çamaşır Kurutma Makinesi" adlı ürüne ilişkin stok adetlerinin belirtilmeyerek tüketicilerin eksik bilgilendirildiği değerlendirilmiştir.

Ceza: Reklam veren Carrefoursa Carrefour Sabancı Ticaret Merkezi A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63 üncü ve 77/12 nci maddeleri uyarınca 600.000-TL (Altıyüzbin Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.

 

• Kampanyaya konu ürünlerin indirim öncesi fiyatlarının son 30 içindeki en düşük fiyat olduğu belirtilmesi ancak bu hususun ispatlanamaması, indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilmemesi, kampanyada yer alan bazı ürünlerin indirim öncesi fiyatları gösterilmeden indirimli olarak satışa sunulması indirim algısının gerçeği yansıtmadığı ve tüketicilerin yanıltılmasına neden olduğu tespit edilmiştir.

Dosya No: 2024/6780

Şikayet Edilen: Dijital Platform Gıda Hizmetleri A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: www.migros.com.tr adresli internet sitesinde yayınlanan indirimli satış reklamları

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, www.migros.com.tr internet sitesinde yer alan "Elektronik Ürünlerde Avantajlı İndirimler" başlıklı reklamların yanıltıcı olduğu tespit edilmiştir. Reklamlarda, ürünlerin indirim öncesi fiyatlarının son otuz gün içindeki en düşük fiyat olduğu belirtilmiş, ancak bu husus ispatlanamamıştır. Ayrıca, kampanyada "Avantajlı İndirimler" ve "Kaçırılmayacak Fırsatlar" gibi ifadeler kullanılmış ancak indirimli satışın başlangıç ve bitiş tarihleri açıkça belirtilmemiştir, bu da tüketicilerin eksik bilgilendirilmesine yol açmıştır. Buna ek olarak, kampanyada yer alan bazı ürünlerin (Sinbo Scm-29 43/2957 Inox Elektrikli Cezve, Arzum Ar1123/Ar1123-B Ecomix Mikser, Arzum Linda Saç Kurutma Makinesi, Phillips Oneblade QP1421/10 Tıraş Makinesi) indirim öncesi fiyatları gösterilmeden indirimli olarak satışa sunulmuştur. Bu durum, reklamlarda oluşturulan indirim algısının gerçeği yansıtmadığını ve tüketicilerin yanıltılmasına neden olduğunu göstermektedir.

Ceza: Dijital Platform Gıda Hizmetleri A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000 TL idari para cezası ve reklamların durdurulması cezası verilmiştir.

 

 

 

1. SOSYAL MEDYA ETKİLEYİCİLERİ TARAFINDAN YAPILAN TİCARİ REKLAMLAR

• Instagram hesabından yapılan tanıtımlarda, reklam, işbirliği vb. ifadelerine yer verilmemiş, sektörde faaliyet gösteren rakip firmalara ilişkin hizmetlerin karşılaştırıldığı, buna ilişkin daha önce durdurma cezası verilmesine rağmen bu karara uygun olarak hareket edilmediği belirtilmiştir.

 

Dosya No: 2024/5606

Şikayet Edilen: Metehan MEŞE

Şikayet Edilen Reklam: Şahsa ait @6ilerimetehan kullanıcı isimli Instagram hesabında yer alan “Araba piyasası karışıyor?.. satışlar düşecek sahibinden otobid.” başlıklı video tanıtımları.

Değerlendirme/Karar: İnceleme sonucu, Metehan MEŞE’ye ait Instagram hesabında @6ilerimetehan kullanıcı isimli Instagram hesabında, “Araba piyasası karışıyor?.. satışlar düşecek sahibinden otobid..” başlıklı, 20.01.2024 tarihli video tanıtımlarında Sahibinden.com’a ait Otobid Hizmeti’nin tanıtımlarına örtülü şekilde yer verildiği, "(...)Yani Arabam.com’un yaptığı, Vava Cars’ın yaptığı sistemin daha kârlı bir sistemini yapıyor.(...)", "(...)Diyelim Arabam.com 650 veriyorsa, Sahibinden Otobid 750 ile açık artırmayı başlatıyor, 780-790’a kadar çıkabiliyor.(...)" ifadeleri yer alan video tanıtımının, Sahibinden.com’a ait Otobid Hizmeti’nin tanıtımını içerdiği, ancak reklam veya işbirliği ifadesi bulunmaksızın yapılan tanıtımda, sektörde faaliyet gösterenrakip firmalarla kıyaslama yapılarak yanıltıcı bilgiler verildiği tespit edilmiştir. Ayrıca, 16.05.2024 tarihinde Reklam Kurulu tarafından anılan tanıtım için durdurma kararı verilmiş olmasına rağmen bu kararın uygulanmadığı belirlenmiştir. Bu durumun, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğu değerlendirilmiş ve söz konusu tanıtımların yanıltıcı ve aldatıcı nitelik taşıdığına karar verilmiştir.

Ceza: Metehan MEŞE hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca, anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

• Reklam veren/ticari uygulamada bulunan tarafından, işletmelere belirli bir bedel karşılığında işletmeler hakkında yapılan yorum ve beğenileri derleme/değerlendirme/işleme vb. nitelikteki hizmetlerin verildiği, bu süreçte, söz konusu yorumların toplanması, işlenmesi ve diğer internet siteleri ile bağlantılandırılması sürecine müdahalede bulunularak olumsuz yorumların yayınlamasının/tüketiciler tarafından görülebilir nitelikte olmasının önüne geçildiği ve abone/izlenme/takip vb. işlemlerini de içerecek şekilde ilgili verilerin manipüle edilerek Google, Instagram, Tiktok vb. sistemleri üzerinden işletmelerin görünürlüğünün yanıltıcı bir biçimde arttırıldığı; işletmelerden mal veya hizmet satın almayan kişilerin yorum/beğeni yapmaya yönlendirildiği tespit edilmiş olup söz konusu uygulamaların, tüketici değerlendirmeleri başta olmak üzere Ticari Reklam mevzuatında yer alan hükümlere aykırı olduğu dolayısıyla tüketicileri aldatıcı ve yanıltıcı nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/7097

Şikayet Edilen: Oğuzhan ÇAVDAR

Şikayet Edilen Reklam/TU: www.şikayetvar.com adresli internet sitesi üzerinden yayınlanan yorumlar.

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, www.youtubeaboneal.com adresli internet sitesinin 25.05.2024 tarihli görünümünde yayınlanan tanıtımlarda, "Google maps" uygulamasına yönelik yorum ve “+5 yıldız” hizmetlerinin sunulduğu, ayrıca "Youtube Abone Satın Al Türkiyenin En Büyük Youtube Hizmetlerine Hoşgeldiniz", "Youtube Abone Satın Al", "Youtube abone Youtube İzlenme Youtube Beğeni Ve Bir Çok Sosyal Medya Hizmeti Satın Alabilirsiniz" ana başlıkları altında Youtube, Instagram, Tiktok gibi sosyal medya platformlarında abone/izlenme/beğeni/takip gibi hizmetlerin satıldığı tespit edilmiştir. Bu uygulama ile işletmelerin görünürlüğü, yanıltıcı bir şekilde artırılmakta, işletmelerden mal veya hizmet satın almayan kişiler yorum ve beğeni yapmaya yönlendirilmektedir. Bu durum, Ticari Reklam mevzuatına aykırı olup, tüketicileri yanıltıcı ve aldatıcı nitelik arz etmektedir.

Ceza: Oğuzhan ÇAVDAR hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

1. KARŞILAŞTIRMALI REKLAMLAR

 

• Reklamda kullanılan “En büyük” ifadesinin herhangi bir objektif araştırma verisine dayanmadan gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Söz konusu tanıtımların yanıltıcı olduğu ve gerçeği yansıtmadığı, kullanılan ifadelerin soyut ve abartılı olduğu, dolayısıyla tüketicilerin yanıltılmasına yol açtığı değerlendirilmiştir.

Dosya No: 2024/5637

Şikayet Edilen: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: "Google" arama motorunda yer alan firmaya ait "Türkiye'nin En Büyük Alışveriş Sitesi Hepsiburada.com" tanıtımları.

Değerlendirme/Karar: Firma tarafından "Google" arama motorunda "Türkiye'nin En Büyük Alışveriş Sitesi Hepsiburada.com" şeklinde yapılan tanıtımların şeklinde yapılan tanıtımların, herhangi bir objektif araştırma verisine dayanmadan gerçekleştirildiği tespit edilmiştir. Firma tarafından, tanıtımların "uzun yıllar önce yapılan marka tesciline binaen uzun süre önce arama motoruna verilmiş bir tanıtım olduğu" belirtilmiş ancak bu iddiaları destekleyecek ispatlayıcı bilgi veya belge sunulmamıştır. Basiretli tacir yükümlülükleri göz önünde bulundurulduğunda, söz konusu tanıtımların yanıltıcı olduğu ve gerçeği yansıtmadığı, kullanılan ifadelerin soyut ve abartılı olduğu, dolayısıyla tüketicilerin yanıltılmasına yol açtığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle, firma tarafından sunulan tanıtımların aldatıcı nitelik arz ettiği sonucuna varılmıştır.

Ceza: D-Market Elektronik Hizm. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

• “Dünya’da ilk ve tek”, “Dünya’nın bu içeriğe sahip ilk ve tek yüzey temizlik havlusu” gibi iddiaların bilimsel verilerle ispat edilmesi, bu bilimsel verilere ilgili reklamda da yer verilmesi gerekiyor.

 

Dosya No: 2024/5002

Şikayet Edilen: Eruslu Sağlık Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: Muhtelif mecralarda yer alan şirkete ait “Sleepy Easy Clean” markalı ürün tanıtımları

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, “Sleepy Easy Clean” ürünlerinin reklamlarında yer alan “Dünya’da ilk ve tek” ve “Dünya’nın bu içeriğe sahip ilk ve tek yüzey temizlik havlusu” iddialarının yanıltıcı olduğu, çünkü bu iddiaların bilimsel verilerle desteklenmediği ve ürünlerin içerikleri açısından piyasadaki diğer benzer ürünlerden fark yaratmadığı belirlenmiştir. Ayrıca, "Bio çözünür" ifadesiyle ürünün doğada hızlıca çözünme algısı oluşturulmuş, ancak ürünün hangi kısmının, hangi koşullarda ve ne kadar sürede çözüneceğine dair bir bilimsel veri sunulmamıştır. Ürün ambalajlarındaki eksik bilgiler ve yanıltıcı görseller ile ürünün tamamının çok kısa bir süre zarfında toprakta çözüneceği algısı oluşturularak, tüketicilerin doğru şekilde bilgilendirilmemesine yol açmıştır.

Ceza: Eruslu Sağlık Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 2.200.258-TL (İkimilyonikiyüzbinikiyüzellisekiz Türk Lirası) idari para cezası ve anılan reklamların durdurulması cezası verilmesine karar verilmiştir.

• Reklamlarda yer verilen "En güzel çay" iddiasının, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Kılavuz’unun 54. Maddesinde yer alan  I. “Yüksek Kaliteli, Premium, Quality, Kaliteli, Best/Finest/En …..,, Mükemmel, Özel, Süper Bol, Ekstra, Daha Fazla” vb. terimlerin kullanımının piyasada bulunan diğer firmaların aynı ürün grupları arasında kaliteli, premium, en iyi, en güzel, en lezzetli vb. olduğunu ileri sürecek şekilde kullanılamayacağı şeklindeki hükmüne aykırı olduğu belirlenmiştir.

Dosya No: 2024/7122

Şikayet Edilen: Doğuş Çay Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İthalat İhracat A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: "Doğuş" markalı çay ürünlerine ilişkin olarak muhtelif televizyon kanallarında ve Youtube'da yayımlanan "En Güzel Çayın Peşindeyiz." ve "En Güzel Çay Doğuş Çay" sloganlı reklam filmleri ile "Doğuş Çay" isimli Youtube sayfası ve www.satis.doguscay.com.tr adresli internet sitesinde yer verilen "En güzel çay, Doğuş Çay" ifadesi

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, reklamlarda yer verilen "En güzel çay" iddiasının, Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'ne aykırı olduğu belirlenmiştir. Bu tür terimlerin kullanımı, piyasadaki diğer firmaların ürünleri arasında üstünlük iddia edecek şekilde kullanılamaz.

Ceza: Doğuş Çay Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İthalat İhracat A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

1. YALNIZCA AVUKATLARIN YAPABİLECEĞİ İŞLERLE İLGİLİ REKLAMLAR

 

• Hukuki ihtilaflarda mütalaa vermek, dava açmak ve savunmak, adli işlemleri takip etmek gibi sadece avukatların yapabileceği işlere ilişkin yapılan tanıtımların tüketici nezdinde yanıltıcı olduğu değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/5639

Şikayet Edilen: Ayas Danışmanlık Proje San. ve Tic. Ltd. Şti.

Şikayet Edilen Reklam: Firmaya ait www.ayasgrup.com.tr adresli internet sitesinde yer alan "Yalnızca Avukatların Yapabileceği İşlere" ilişkin tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Firmaya ait internet sitesinde yer alan tanıtımlarda, "Hakaret", "Değer Kaybı", "İcranın İptali", "Özel Hastane Fiyat Farkı" başlıkları altında avukatlık mesleğiyle sınırlı olan muhtelif konulara ilişkin hukuki ihtilaflarda mütalaa vermek, dava etmek ve savunmak, adli işlemleri takip etmek, bu işlere ait evrakı düzenlemek gibi bazı sadece baroda yazılı avukatların yetkisinde olan faaliyetlerin firma tarafından yürütüldüğü iddia edilmiştir. Ancak, firmanın bu alanda herhangi bir yetkisi bulunmamaktadır. Bu durum, yalnızca avukatların yapabileceği işlere ilişkin yanıltıcı ve aldatıcı tanıtımlara yol açmıştır. Tanıtımların, tüketicilerin bilgi eksikliklerini istismar edici nitelikte olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: Ayas Danışmanlık Proje San. ve Tic. Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. Maddeleri uyarınca 550.059-TL idari para cezası ve anılan reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

1. ÖZEL DÜZENLEMESİ BULUNAN MAL VEYA HİZMETLERE İLİŞKİN REKLAMLAR

 

 

• Yayınlanan maç özetinde, "1XBET" ve "EXTRABET" isimli bahis sitelerinin reklamının yer alması, yayını kuruluş farklı olsa dahi, S Sport logolu kanalın mecra kuruluşu statüsüyle doğrudan sorumlu olduğu, maçın canlı yayın niteliğinde olmadığı ve ilgili içerikte yer alan ifadelere müdahale edilebilecekken kısaltılmış tekrar niteliğindeki maç görüntülerinde bu reklamlara yer verilmesi “Falcı, medyum, astrolog ve benzerleri tarafından verilen hizmet reklamları ile yasadışı bahis ve kumar oyunlarının reklamları hiçbir şekilde yapılamaz." hükmüne aykırı olarak değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/6643

Şikayet Edilen: Bravo Televizyon Yayıncılık Yapımcılık San. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: www.youtube.com isimli sosyal medya sitesinde yer alan "S Sports" isimli sayfa tarafından paylaşılan "Juventus-Parma (2-2)-Maç Özeti-Serie A 2024/25" başlıklı içerikte yer verilen reklam ve tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, S Sports isimli YouTube sayfasında yayımlanan "Juventus-Parma (2-2)-Maç Özeti-Serie A 2024/25" başlıklı içerikte, EXTRABET isimli yasadışı bahis sitesinin reklamlarının yer aldığı tespit edilmiştir. Bu reklamlar, müsabakanın yayın haklarına sahip kuruluş tarafından teknolojik imkanlarla video içerisine eklenmiş ve farklı ülkelere dağıtılmıştır. Ancak, EXTRABET bahis sitesi, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı tarafından bayilik verilen sanal ortam bayileri arasında yer almadığı için yasadışıdır. Firma, bu reklamların Türkiye'ye yönelik olmadığını ifade etse de, 7258 sayılı Kanun uyarınca yasadışı bahis reklamlarının her koşulda suç teşkil ettiği ve bu tür reklamların yayımlanamayacağı belirlenmiştir. Ayrıca, "TÜRK DEVİ EXTRABET"  ifadeleriyle birlikte "Türk Bayrağı" ve "Türk" ifadesi kullanılarak, reklamların legal olduğu izlenimi yaratılmış ve sosyal medya mecralarında da özet maç görüntüleri aracılığıyla yayılmasına devam edilmiştir. Bunun yanında, reklamlar, futbol izleyicilerini yasadışı bahis sitelerine yönlendirici nitelikte olup, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'ne ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırılık teşkil etmektedir.

Ceza: Bravo Televizyon Yayıncılık Yapımcılık San. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 6.000.000-TL (Altımilyon Türk Lirası) idari para cezası ve anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

• Youtube programına bir alkollü içecek firmasının logosuna yer verilmesi ile alkollü içkilerin her ne surette olursa olsun reklamı ve tüketicilere yönelik tanıtımının yasak olmasına rağmen bu ürünlerin örtülü reklamının yapıldığı, dolayısıyla kamu sağlığını bozucu nitelikte olan söz konusu reklamların ilgili mevzuatına açıkça aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.

 

Dosya No: 2024/6644

Şikayet Edilen: Sinerji Etkinlik Organizasyon Danışmanlık Menajerlik Medya Ticaret Limited Şirketi

Şikayet Edilen Reklam: www.youtube.com adresli sosyal medya sitesinde "Hayrettin" isimli sayfada yer alan "Hayrettin ile Kaos Show-1.Bölüm/Müzik Şöleni Sanat Güneşi" başlıklı programda yer alan tanıtımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, @Hayrettin isimli sayfada yayınlanan "Hayrettin ile Kaos Show-1. Bölüm/Müzik Şöleni Sanat Güneşi" adlı tanıtımda, Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayi A.Ş.'ye ait "+1" markasının ve kurumsal logosunun kullanılmasının, alkollü içkilerin reklamına ilişkin yasal düzenlemelere aykırı olduğu belirlenmiştir. Tanıtımda, programın başlangıcında "+1 Sunar" ifadesi ve gazlı içecek ses efektleriyle, markanın örtülü bir şekilde tanıtımı yapılmış olup, bu durum 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu’nun 6. maddesine aykırıdır. Bu kanun, alkollü içkilerin her türlü reklam ve tanıtımını yasaklamaktadır. Ayrıca, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nin 22. maddesinde yer alan "örtülü reklam yasağı" da ihlal edilmiştir. Bu kapsamda, söz konusu tanıtımların kamu sağlığını tehdit edici nitelikte olduğu ve ilgili mevzuata açıkça aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: Sinerji Etkinlik Organizasyon Danışmanlık Menajerlik Medya Ticaret Limited Şirketi hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 600.000 TL idari para cezası verilmiş ve anılan reklamların durdurulması, aksi halde söz konusu içeriklerin yayından çıkarılmaması durumunda erişimin engellenmesi kararı verilmiştir.

 

1. SAĞLIK BEYANI İÇEREN REKLAMLAR

 

• Gıda ve takviye edici gıdalar bakımından sağlık beyanının, Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmelik ve bu doğrultuda hazırlanan Kılavuz’un eklerinde yer aldığı şekliyle kullanılabileceği belirtilmiştir; takviye edici gıdalar bakımından karşılaştırmalı reklam yapılamayacağı belirtilmiştri; reklamda yer alan “sadece eczanelerde” ve “Türkiye’nin lider ilaç şirketi” ibarelerinin ortalama tüketici bakımınıdan ürünlerin ilaç veya münhasıran eczanede satılması gereken tıbbi ürünlerden olduğuna dair yanılgıya neden olacağı değerlendirilmiştir. 

 

Dosya No: 2024/6846

Şikayet Edilen: Abdi İbrahim İlaç San. ve Tic. A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: “Forbiome Probiyotik Mikroorganizma İçeren Saşe Takviye Edici Gıda” ve “Forbiome Minies Probiyotik Mikroorganizma İçeren Damla Takviye Edici Gıda” isimli ürünlere ilişkin olarak muhtelif mecralarda yer alan tanıtımlar

• Yapılan incelemeler sonucunda, Forbiome Probiyotik Mikroorganizma İçeren Saşe Takviye Edici Gıda adlı ürünün radyo ve sosyal medya reklamlarında, sağlıkla ilgili yanıltıcı beyanlarda bulunulduğu tespit edilmiştir. Bu beyanlar, ürünün sindirim sağlığını desteklemesi, bağışıklık sistemini güçlendirmesi ve çeşitli sağlık sorunlarına çözüm sunduğu şeklinde ifade edilmiştir. Ancak, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından yapılan değerlendirme, bu tür sağlık beyanlarının Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Hakkında Yönetmelik doğrultusunda hazırlanan Gıda ve Takviye Edici Gıdalarda Sağlık Beyanı Kullanımı Kılavuzu eklerine aykırı olduğunu belirtmiştir. Kılavuz eklerinde sadece belirli sağlık beyanlarının kullanımına izin verilirken, kullanılan ifadelerin bu koşullara uymadığı vurgulanmıştır. Ayrıca, ürün tanıtımlarında yer alan "dünyada en çok bilimsel araştırması olan probiyotik şuşu" ve benzeri karşılaştırmalar, Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'nin 8. maddesine aykırı olup, bu tür karşılaştırmalı reklamların yasaklandığı belirtilmiştir. Ek olarak, internet sitesinde kullanılan "sadece eczanelerde satılabilir" ve "Türkiye'nin lider ilaç şirketi" gibi ifadeler, ortalama tüketiciyi yanıltarak ürünün ilaç statüsünde olduğu veya yalnızca eczanelerde satılması gerektiği izlenimi yaratmaktadır.
• Abdi İbrahim İlaç San. ve Tic. A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 550.059 TL idari para cezası verilmesine ve reklamların durdurulmasına karar verilmiştir.

 

• Kozmetik ürünlerinin etkilerinin geçici olmasının gerektiği; reklamda yer alan ifadelerin kozmetik ürün tanımını aşan iddialar içerdiği ve eğer bu iddialar doğru ise, ürünlerin kozmetik ürün olarak değil beşeri tıbbi ürün veya ilaç statüsünde kabul edileceği; ancak beşeri tıbbi ürünler ve ilaçların reklamının yapılmasının yasak olduğu; söz konusu ürünlerin reklam ve tanıtımının, mevzuata aykırılık teşkil ettiği değerlendirilmiştir.

Formun Üstü

Formun Altı

 

Dosya No: 2024/5197

Şikayet Edilen: Özge ÖZEL

Şikayet Edilen Reklam: Şahsa ait ''ozgeozelofficial'' isimli Instagram hesabından yayınlanan paylaşımlar
Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, inceleme konusu Instagram hesabında çeşitli muhtelif markaların satış ve pazarlamasının yapıldığı, kurumsal sosyal medya hesaplarına reklam ve iş birliği kullanılmaksızın yönlendirme yapılması suretiyle örtülü reklamın yapıldığı, ayrıca, “soinsorganik” markasının tanıtımında kullanılan ifadelerin Kozmetik Mevzuatına aykırı olduğu edilmiştir.

Ceza: Özge ÖZEL hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

1. ÖRTÜLÜ REKLAM

 

• "E-Ticaret marka araştırma sonuçları belli oldu", "Hepsiburada tavsiye ekonomisini büyütüyor", "Link gelir ile hanelere 1 milyar lira kazandıracak" başlıklı yazılarda, yapılan incelemeler sonucunda; inceleme konusu yazılarda tüketicilerin aydınlanma, bilgilendirilme ihtiyacını karşılama ve haber verme amacının dışına çıkılarak "Hepsi Burada" markasına yönelik övücü, tanıtıcı, yönlendirici ifadelere yer verildiği, ancak herhangi bir reklam ibaresine yer verilmemesi nedeniyle örtülü reklam yapıldığı değerlendirilmiştir.

Dosya No: 2024/6953

Şikayet Edilen: Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş.

Şikayet Edilen Reklam: www.hurriyet.com.tr adresli internet sitesinde yayınlanan “Hepsiburada tavsiye ekonomisini büyütüyor... ‘Link gelir’ ile hanelere 1 milyar lira kazandıracak” ve "E-Ticaret marka araştırma sonuçları belli oldu." başlıklı yazılar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, söz konusu yazılarda "Hepsiburada" markasına yönelik övücü, tanıtıcı ve yönlendirici ifadelere yer verilmiş, ancak herhangi bir reklam ibaresine yer verilmeden markanın örtülü reklamı yapılmıştır. Bu nedenle inceleme konusu yazıların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: Hürriyet Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca anılan reklamları durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

 

• Sosyal medya hesabından, konserlere ilişkin paylaşım yapıldığı,  paylaşımlarda söz konusu konserlerin biletlerini satın almak üzere "bubilet" firmasına yönlendirme yapıldığı, ancak herhangi bir reklam, işbirliği ibaresine yer verilmediği, bu sebeple ilgili markanın örtülü reklamının yapıldığı belirtilmiştir.

 

Dosya No: 2024/4450

Şikayet Edilen: BT Yeni Medya Reklam Haber ve Dijital Hizmetler Ltd. Şti.

Şikayet Edilen Reklam: Firmaya ait olduğu tespit edilen "@bosunatiklama" isimli Twitter hesabından yayınlanan paylaşımlar

Değerlendirme/Karar: Yapılan incelemeler sonucunda, "@bosunatiklama" isimli Twitter hesabından yayınlanan paylaşımlarda, anılan konserlerin biletlerini satın almak üzere "Bubilet" firmasına yönlendirme yapılmış, ancak herhangi bir reklam veya iş birliği ibaresine yer verilmeden "Bubilet" markasının örtülü reklamı yapılmıştır. Bu nedenle paylaşımların Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a aykırı olduğu değerlendirilmiştir.

Ceza: BT Yeni Medya Reklam Haber ve Dijital Hizmetler Ltd. Şti. hakkında, 6502 sayılı Kanun’un 63. ve 77/12. maddeleri uyarınca 550.059-TL (Beşyüzellibinellidokuz Türk Lirası) idari para ve anılan reklamları durdurma cezaları verilmesine karar verilmiştir.

 

 

Kurul’un 12.12.2024 tarihli ve 352 sayılı toplantısında alınan kararların tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

 

13.2.2025