Riyad Tasarım Kanunu Andlaşması (Riyadh Design Law Treaty) (Andlaşma), (önceden DLT olarak bilinmekteydi) 11 ila 22 Kasım 2024 tarihleri arasında Suudi Arabistan’ın Başkenti Riyad’da düzenlenen Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı (WIPO/OMPI) Diplomatik Konferansı’nın son günü imzalanmıştır.
Türkiye konferansa katılmakla birlikte, andlaşma metni Diplomatik Konferans’ın sonunda imzalanmamıştır. Dolayısıyla, ülkemiz bu aşamada andlaşmanın tarafı değildir. Kaldı ki andlaşma imzalansa dahi Anayasamızın 90’ıncı maddesi uyarınca andlaşmanın onaylanması TBMM’nin onaylamayı bir kanun ile uygun bulmasına bağlıdır.
Andlaşma, tasarım tescil başvurularında ve ilgili işlemlerde bürokrasiyi en aza indirmek ve âkit ülkeler arasında standart bir düzenleme sağlamak amacıyla benzer hedeflerle geliştirilmiş milletlerarası andlaşmalarla paralel bir yapıya sahiptir. Bu anlamda, Riyad Tasarım Kanunu Andlaşması, Marka Kanunu Andlaşması (TLT) (1994), Marka Kanunu Hakkında Singapur Andlaşması (2006) ve Patent Kanunu Andlaşması (PLT) (2000) gibi diğer milletlerarası andlaşmalarla benzer amaçları taşır.
Andlaşma ile birlikte
- Tasarımcıların başvuru ile birlikte sunmaları gereken hususların azami bir listesi belirlenmektedir.
- Başvuru sahiplerinin başvuruda tasarımı nasıl göstereceklerini seçmelerine izin verilmektedir (çizimler, fotoğraflar veya fikri mülkiyet ofisi tarafından kabul edilirse video).
- Başvuru sahiplerinin, belirli koşullar altında, tek bir başvuruya birden fazla tasarım dahil etmelerine izin verilmektedir (Çoklu Tasarım).
- Başvuru tarihinin tespitine dair gereklilikler belirlenmektedir.
- Tasarımın ilk kez ifşa edilmesini takiben 12 aylık bir süre tanınması ve bu süre zarfında söz konusu ifşanın tescil için geçerliliğini etkilememesi düzenlenmektedir (Hoşgörü Süresi)
- Başvuru sahiplerinin, başvuru tarihinden sonra tasarımlarını en az altı ay süreyle yayınlanmamış halde tutmalarına izin verilmektedir.
- Başvuru sahiplerinin bir süreyi kaçırmaları halinde haklarını kaybetmelerini önlemek için çeşitli tedbirler öngörülmekte ve başvuru sahiplerine bir miktar esneklik sağlanmaktadır.
- Tasarım tescilinin yenilenmesi talebine ilişkin prosedür basitleştirilmektedir.
- Tasarımlar için elektronik dosyalama sistemlerinin ve rüçhan belgelerinin elektronik ortamda değişiminin başlatılması sağlanmaktadır.
Riyad Tasarım Kanunu Andlaşması’nın temel hedefleri
Âkit Taraflar arasında tasarım koruması elde etmek için prosedürel gereklilikleri uyumlaştırmak ve basitleştirmek, daha verimli ve öngörülebilir bir yasal çerçeve oluşturmaktır. Başlıca hedefleri arasında, yeknesak kurallar ve kapalı bir başvuru gereklilikleri listesi oluşturarak başvuru sahipleri üzerindeki idari yükleri azaltmak, tasarım tescil sistemlerinde şeffaflığı ve erişilebilirliği teşvik etmek ve prosedürel gecikmelerden kaynaklanan kayıpları önlemek için hakların zamanında korunmasını sağlamaktır.
Riyad Andlaşması ile tasarımcıların, özellikle de küçük ölçekli tasarımcıların ve mikro, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ'ler) çalışmalarını tescil ettirmelerini önemli ölçüde kolaylaştırılması hedeflenmektedir.
14.1.2024
