TÜRK PATENT VE MARKA KURUMU’NA VERİLECEK MARKA İPTAL YETKİSİ
HAKKINDA BİLGİ NOTU
6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (“SMK”) Geçici 4. Maddesi uyarınca “iptal yetkisi” mahkemeler tarafından kullanılmaktaydı. Ancak SMK’nın “Yürürlük” başlıklı 192.maddesi uyarınca, SMK m. 26, 10.01.2024 tarihinde yürürlüğe girecek ve markanın iptali yetkisi Türk Patent ve Marka Kurumu’na (“Kurum”) geçecektir.
Kurum’a verilen yetkinin uygulanmasına yönelik usul ve esasların belirlenmesi için hazırlanan Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı (“Yönetmelik Taslağı”) 20.10.2023 tarihinde yayınlanmış ve görüşlere açılmıştır. Ancak mevcut durumda Kurum’un iptal yetkisine ilişkin Sınai Mülkiyet Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde değişiklik yapılmadığı ve/veya iptal işlemine ilişkin kılavuz yayınlanmadığı için uygulamada belirsizlikler mevcuttur. Bu nedenle işbu bilgi notunda SMK m. 26 kapsamında inceleme yapılacaktır.
1- Kurum’un markanın iptaline karar verebileceği haller:
Marka sahibi tarafından markanın tescil tarihinden itibaren beş yıl içinde haklı bir sebep olmaksızın tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından Türkiye’de ciddi biçimde kullanılmaması veya markanın kullanımına beş yıl kesintisiz ara verilmiş olması (SMK m. 26/1-a, SMK m.9) ,
Marka sahibinin fiillerinin veya gerekli önlemleri almamasının sonucu olarak markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetler için yaygın bir ad hâline gelmesi (SMK m. 26/1-b),
Marka sahibi tarafından veya marka sahibinin izniyle gerçekleştirilen kullanım sonucunda markanın, tescilli olduğu mal veya hizmetlerin özellikle niteliği, kalitesi veya coğrafi kaynağı konusunda halkı yanıltması (SMK m. 26/1-c),
Marka kullanımının SMK m. 32’de düzenlenen garanti markası veya ortak marka teknik şartnamesine aykırılık teşkil etmesi (SMK m. 26/1-ç), hallerinde Kurum, ilgili kişilerin talebi üzerine markanın iptaline karar verebilecektir.
2- İptal talebine ilişkin Kurum’un yapacağı inceleme:
Kurum iptal talebini iptali istenen markanın sahibine tebliğ edecektir. Marka sahibi bir ay içerisinde talebe ilişkin delil ve cevaplarını Kurum’a sunacaktır. Kurum taraflarında iddia ve savunmaları çerçevesinde dosya üzerinden karar verecektir.
3- İptal talebine ilişkin Kurum’un vereceği kararlar:
SMK m. 26’da yalnızca Kurum’un iptal talebinin reddine karar vereceği hal düzenlenmiştir. Bu kapsamda markanın, beş yıllık sürenin dolması ile iptal talebinin Kuruma sunulduğu tarih arasında tescil edildiği mal veya hizmetler bakımından ciddi biçimde kullanılmış olması hâlinde, SMK m. 26/1 (a) bendine ilişkin iptal talepleri reddedilir. Ancak iptal talebinin Kurum’a sunulmasından önceki üç ay içerisinde gerçekleşen kullanımlar dikkate alınmayacaktır.
İptal talebinde bulunması gereken hususlar ile işbu hususlarda eksiklik bulunması durumunda Kurum’un ne şekilde bir karar vereceği SMK’da düzenlenmemiştir.
4- Yürürlük tarihi itibariyle devam eden iptal davaları bakımından:
SMK’nın Geçici 4. Maddesinin 2. Fıkrası uyarınca 26. Maddenin yürürlük tarihine kadar mahkemeler tarafından görülmekte olan iptal davalarının mahkemelerce sonuçlandırılacağı düzenlenmiştir. Aynı maddenin 3. Fıkrası uyarınca mahkemelerce görülen ve kesinleşen kararların mahkemece resen Kurum’a gönderilmesi gerekmektedir.
5- Kurum’un iptal kararlarına karşı açılacak davada yetkili ve görevli mahkeme:
SMK m. 156/2 uyarınca Kurum’un SMK hükümlerine göre aldığı bütün kararlara karşı açılacak davalarda görevli ve yetkili mahkeme Ankara Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi’dir.
6- Sonuç ve değerlendirme
Her ne kadar Kurum tarafından Sınai Mülkiyet Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Taslağı paylaşılmışsa da mevcut durumda Kurum’a verilen yetkinin uygulama esaslarına ilişkin bir düzenleme yürürlüğe girmemiştir. Kurum’a verilen yetkinin uygulama esaslarının belirsiz olması uygulamada sıkıntılara sebep olabilecektir. Öte yandan yürürlük tarihinin 10.01.2024 olması ve halihazırda ilgili maddenin ertelendiğine dair bir düzenleme yayınlanmamış olması nedenleriyle marka hakkı sahiplerinin kullanım ispatına ilişkin tarih bilgisi içerir fatura, reklam, sosyal medya hesaplarındaki paylaşımlar, gazete haberi, fotoğraf, katalog, dergi
gibi her türlü delili hazır tutmalarını öneririz.
